جشن سده

جشن سده یکی از جشن های بسیار کهن وزیبا ودل انگیز است که تقریباً در تمام روستاها و شهرهای خراسان با سرور و شادی و شکوه خاص بر پا می شود و با وجود گذشت چند هزار سال هنوز هم در میان خراسانی ها زنده و جاوید مانده است. این جشن در شهرهای خراسان روز دهم بهمن ماه یعنی پنجاه روز پیش از نوروز آغاز می گردد و معمولاً سه روز به طول می انجامد .

در باور بیشتر ایران شناسان ، واژه سده همان 100 است و به معنای این است که تعداد 100 شب و روز تا آغاز نوروز و تحویل سال در پیش روی ایرانیان است .

مردمان اکثر شهرهای خراسان در شب های یازدهم و دوازدهم و سیزدهم بهمن ماه به مناسبت فرا رسیدن جشن سده به شادی و سرور می پردازند و در حین اجرای مراسم آتش افروزی ، تصنیفی می خوانند که از دورانی کهن سینه به سینه نقل شده وامروز به ما رسیده است ...

آی سده ، سده ، سده


سد به غلّه ، پنجَه به نوروز


معنی و مفهومش این است : صد روز به غلّه و پنجاه روز به فرا رسیدن نوروز است .

غروب روز دهم بهمن ، ساکنان ده بر بلند ترین بام خانه ی خود می روند و بوته های صحرایی را به طرز خاصی بر روی هم می چینند. به محض آن که آفتاب در پس افق پنهان گشت و تاریکی همه جا را فرا گرفت بزرگ خانواده آتش به بوته ها می زند. همان که شعله ی آتش به هوا برخاست فریاد شادی از حلقوم اهل خانه بر می خیزد، شعله ی آتش تا ارتفاع زیادی به هوا صعود می کند، باد شعله ها را در هم می پیچد و بوته ها با صدای مخصوص می سوزند و صدای جرقه ی آن ها زن و مرد و کودک را که به دور آتش حلقه زده اند به وجد و سرور می آورد و ولوله و هیاهو در ده می پیچد، جوانان نیز از بیابان توده های هیزم فراهم آورده آتش می زنند و با اوج گرفتن شعله های آتش به دور آن می چرخند و می رقصند و همه با هم پیرامون آتش پای کوبی و جست و خیز می کنند و شعر سده رو با هم همخوانی می کنند ... آی سده سده سده ، سد به غلّه پنجَه به نوروز .

جشن سده در اکثر شهرها و روستاهای خراسان از جمله در شهرستان بردسکن به شکل باشکوه و با هیجان خاصّی برگزار می شود . مردمان در گرد آوردن هیزم با یکدیگر مشارکت می کنند و بدین ترتیب جشن سده ، جشن همکاری و همبستگی مردمان است .