گسل درونه یا گسل بزرگ کویر یکی از ساخت‌های بنیادین ایران است که با درازایی در حدود ۷۰۰ کیلومتر در یک راستای شمال خاوری-جنوب باختری از مرکز دشت کویر تا درونه و با یک روند خاوری-باختری با تقعری به سمت جنوب از درونه تا مرز افغانستان کشیده شده‌است . نام این گسل از روی نام روستای درونه ( 55 کیلومتری غرب شهرستان بردسکن ) که در نزدیکی گسل واقع شده‌است و گسل را به دو بخش خاوری و باختری تقسیم می‌کند، گرفته شده‌است
این گسل پس از گسل معکوس اصلی زاگرس، یکی از مهم‌ترین و ممتدترین ساختارهای ایران به شمار می‌آید . ولمن در سال ۱۹۶۶ میلادی با بررسی جابه‌جایی‌های موجود در رسوبات آبرفتی، یک جابه‌جایی راست‌لغز چپ‌گرد را برای این گسل پیشنهاد داد. اما چالنکو در سال ۱۹۷۳ میلادی، ۶۰ کیلومتر از بخش خاوری این گسل را مورد بررسی و مطالعه قرار داد و نشان داد که بر خلاف نظر ولمن، گسل دارای حرکت قائم است
از نظر لرزه‌خیزی، دو زمین‌لرزهٔ ویرانگر ۲۵ سپتامبر ۱۹۰۳ در ترشیز و ۲۵ مه ۱۹۲۳ در تربت حیدریه را به حرکت‌های این گسل نسبت می‌دهند . بعد از این دو زمین‌لرزه، تنها یک لرزهٔ دیگر در سال ۱۹۶۲، در محدوده‌ای میان دو شهر ترشیز و تربت‌حیدریه روی داده‌است. از آنجایی که این گسل تا کنون زمین‌لرزه‌ای بزرگ را ایجاد نکرده‌است، زمین‌شناسان این گسل را مستعد به وجود آوردن زلزله‌ای با بزرگای ۸ ریشتر قلمداد می‌کنند . گسل درونه با طول 700 کیلومتر بزرگترین گسل در کشور بوده و به غول خفته نام گرفته است .
گسل های مهم ایران را از روی نقشه مشاهده کنید
